Oświetlenie w magazynach i halach produkcyjnych

Prawidłowe oświetlenie to nie tylko kwestia jakości i komfortu pracy, ale także zgodności z przepisami prawa. Decydując się na wynajem magazynu powinniśmy poświęcić chwilę czasu i przemyśleć kwestię oświetlenia. Wymogi dotyczące oświetlenia powierzchni magazynowych regulują m.in.:

• Rozporządzenie ministra infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z dnia 12 kwietnia 2002 r.
• Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
• Polska norma PN-EN 12464-1:2012 Światło i oświetlenie.

Światło dzienne

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury “Pomieszczenie przeznaczone na pobyt ludzi powinno mieć zapewnione oświetlenie dzienne, dostosowane do jego przeznaczenia, kształtu i wielkości, z uwzględnieniem warunków określonych w § 13 oraz w ogólnych przepisach bezpieczeństwa i higieny pracy”. W obiektach magazynowych doświetlenie takie realizowane jest przez świetliki, pasma świetlne lub klapy dymowe zapewniające naturalne, równomierne światło. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej rezygnacja z oświetlenia dziennego możliwa jest wyłącznie w sytuacji, gdy zastosowanie takiego oświetlenia jest “niemożliwe lub niewskazane ze względu na technologię produkcji”. W każdym takim przypadku należy uzyskać zgodę właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego wydaną w porozumieniu z okręgowym inspektorem pracy.

Magazyny A-klasowe przeznaczone na składowanie i logistykę posiadają standardowo doświetlenie na poziomie 2-2,5% powierzchni posadzki zapewnione poprzez świetliki i klapy dymowe. Część deweloperów decyduje się na dodatkowe doświetlenie strefy przydokowej do poziomu 12,5%.

Jeżeli na magazynie prowadzona będzie działalność produkcyjna z miejscami pracy powyżej 4 godzin, niezbędne jest doświetlenie obszaru produkcyjnego do poziomu 12,5% powierzchni posadzki. W przypadku istniejących budynków oznacza to dodatkowe adaptacje i konieczność montażu pasm świetlnych.

Oświetlenie elektryczne

Niezależnie od światła dziennego w pomieszczeniach ze stałymi miejscami pracy należy zapewnić oświetlenie elektryczne o parametrach zgodnych z Polskimi Normami. W myśl rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej, pomieszczenia ze stałymi miejscami pracy to pomieszczenie pracy, w których łączny czas przebywania tego samego pracownika w ciągu jednej doby przekracza 4 godziny. Norma PN-EN 12464-1:2012 określa najważniejsze parametry mające wpływ na jakość oświetlenia m.in.:

• luminacja i jej rozkład oznaczające natężenie światła padającego na oświetlaną płaszczyznę (wyrażoną w luksach – lx),
• kierunkowość światła,
• oddawanie barw i wygląd barwy światła,
• migotanie.

Wymagane minimalne natężenie światła powinno być zgodne z rodzajem i miejscem wykonywanej pracy. Przykładowe wymogi natężenia światła prezentuje tabela poniżej.

LED

Nowe magazyny i centra logistyczne w większości wyposażone są w oświetlenie wykonane w technologii LED. Zastosowanie oświetlenia tego typu pozwala zredukować koszty energii elektrycznej wymaganej na oświetlenie hali nawet 2,5-krotnie, jednocześnie zmniejszając koszty serwisowe (trwałość lamp LED jest kilkukrotnie większa niż tradycyjnych lamp).

Zastosowanie opraw oświetleniowych LED daje możliwość na dodatkową redukcję koszów oświetlenia dzięki zastosowaniu systemu DALI. Pozwala on na automatyczne sterowanie pojedynczymi oprawami oświetleniowymi lub ich grupą, np. aktywując oświetlenie przy wykryciu ruchu w alejkach między regałami. Wyposażenie instalacji oświetleniowej w czujniki światła dziennego skutkuje dalszą redukcja kosztów oświetlenia. W miesiącach letnich, gdy przez świetliki dachowe przedostaje się więcej światła dziennego moc oświetlenia może być zmniejszana, a w miesiącach zimowych zwiększana, gdy światła jest mniej, zapewniając odpowiedni komfort pracy na magazynie oraz obniżając koszty energii elektrycznej.

Rozważając najem hali w której zastosowano lampy starego typu należy dobrze przyjrzeć się kosztom energii elektrycznej. Może zdarzyć się, że niższy koszt najmu hali B-klasowej po zsumowaniu wszystkich dodatkowych kosztów okaże się mniej korzystny finansowo.

Podsumowanie

Prawidłowe doświetlenie światłem dziennym i oświetlenie elektryczne gwarantuje komfort i bezpieczeństwo pracy osób pracujących na magazynie. Dobrze zaprojektowana instalacja oświetleniowa wyposażona w nowoczesne rozwiązania pozwoli nam na redukcję stałych miesięcznych kosztów energii elektrycznej w wynajmowanie powierzchni magazynowej bez konieczności szukania kompromisów.